Racisme bij gemengde relaties?

Hoe komt het toch dat we witte mannen met een zwarte levenspartner zo vaak op racistische uitspraken betrappen?

Die vraag werd in Nederland voor het eerst opgeworpen toen tien jaar geleden “Alleen maar nette mensen” van Robert Vuijsje werd gepubliceerd.

Het Parool schrijft in 2009:

Cynthia Landbrug was misselijk geworden tijdens het lezen van het boek ''Ik zit vol boosheid,'' zegt de sociaal werkster uit Zuidoost. ''Ik vind het verschrikkelijk dat de negerin wordt afgeschilderd als een leeghoofd en een lustobject.'' Van de weeromstuit heeft Landbrug twee dagen in winkelcentrum Amsterdamse Poort gedemonstreerd tegen de verkoop van de roman. ''Al die mooie praatjes dat het boek de multiculturele samenleving ontrafelt. Bullshit! Het zijn gouden tijden voor Vuijsje met zijn ziekelijke fantasie.''

Sinds gisteren is er ophef in Rotterdam. De winkeliersvereniging West-Kruiskade plaatste vlaggen in de winkelstraat met racistische teksten als ‘De Kroepoeks Klanstraat’ en ‘Making Ugly People Look Better’. Maar ook teksten als ‘Wipperdewipstrip’, ‘Glurikade’, ‘Cruisekade’ (afgeleid van Kroeskade) en ‘Psssssst!!’ schijnen grappig bedoeld te zijn.

De ‘grappen’ lijken afkomstig uit de tijd dat Antilliaanse Nederlanders nog succes hadden met het maken van racistische grappen over zichzelf wanneer ze zich onder witte Nederlanders bevonden. Zoals grappen over de luie Antilliaan die altijd overal te laat kwam. Waarna witte Nederlanders deze 'humor' breeduit gingen delen, want  ja, ze werden toch verteld door Antillianen zelf?  

Datzelfde zien we geregeld bij witte Nederlandse mannen met een zwarte levenspartner. Soms denken ze te mogen herhalen wat ze binnen de ‘black community’ hebben gehoord. Nog vaker voegen ze er nieuwe denigrerende uitspraken aan toe, zoals Martin Simek die het in De Wereld Draait Door over ‘zwartjes’ had. Martin vond het vanzelfsprekend dat hij als witte man met een zwarte vrouw deze bagger uit zijn mond mocht laten komen.

Het is een vreemd fenomeen. Witte mannen die zich vanwege hun zwarte levenspartner, of zwarte social circle, racistische grappen menen te kunnen veroorloven. Zoals de voorzitter van de winkeliersvereniging West-Kruiskade. “Wij dachten dat Rotterdam dit wel aankon,” reageert hij verongelijkt in het AD.  Een uitspraak die sommige biculturele Rotterdammers in het netwerk van ons bureau TransCity alleen maar bozer maakt: “Hij doet alsof niet hij dom is maar alsof ik dom ben. Dat vind ik nog het ergste.”

Woorden zijn niet neutraal. Woorden hebben lading. Met woorden worden burgers in de samenleving gesocialiseerd. Met ‘De Kroepoeks Klanstraat’ worden Chinese Nederlanders opnieuw gereduceerd tot burgers bij wie je 'nummer 39 met rijst' bestelt.

Vandaag zijn de vlaggen weggehaald. Maar de schade is al aangericht.